Op 27 april 2023 wijzigde de Brusselse wetgever de oprichtingstekst van Ombuds Brussel. De tekstwijziging voorziet in een duidelijk mechanisme om integriteitsschendingen, zoals gevallen van misbruik of fraude binnen overheidsdiensten te melden. Ze verbetert de bescherming van de klokkenluiders en versterkt de rol van Ombuds Brussel bij het verstrekken van die bescherming.
Een “intern meldkanaal” voor gevallen van misbruik of fraude
Conform de Europese klokkenluidersrichtlijn bepaalt de tekst dat iedere organisatie uit de Brusselse publieke sector een “intern meldkanaal” moet opzetten. Daar moeten medewerkers integriteitsschendingen waar ze getuige van waren kunnen melden. Binnen Ombuds Brussel wordt dit systeem aangevuld met een “extern” kanaal. Wie het interne kanaal niet wil gebruiken of represailles vreest, kan zich rechtstreeks tot Ombuds Brussel wenden.
Verbod op represailles
De oprichtingstekst van Ombuds Brussel (GDO van 16 mei 2019 m.b.t. de Brusselse ombudsman) vertrouwde de instelling de rol toe om klokkenluiders te beschermen tegen represailles die voortvloeien uit een melding. Die opdracht moest nog worden verduidelijkt. Met deze nieuwe tekst bevestigt de wetgever expliciet het verbod op represailles. Hij wijst Ombuds Brussel aan als instelling die instaat voor de bescherming van de klokkenluiders binnen de Brusselse publieke sector. Wie (intern of bij Ombuds Brussel) melding doet en te maken krijgt met represailles, kan voor bescherming contact opnemen met Ombuds Brussel.
Breder toepassingsgebied
De wetgever breidde ook de categorieën van personen uit die een integriteitsschending kunnen melden. Naast de huidige medewerkers van een Brusselse overheidsdienst kunnen nu ook vroegere medewerkers, stagiairs, kandidaten voor een functie, onderaannemers en leveranciers integriteitsschendingen melden.
Inwerkingtreding vanaf 6 juni 2023
De wijziging van het gezamenlijk decreet en ordonnantie van 16 mei 2019 m.b.t. de Brusselse Ombudsman trad op 6 juni 2023 in werking. Ze versterkt het mechanisme om te melden en om klokkenluiders in het Brussels Gewest te beschermen en stelt de teams van Ombuds Brussel in staat hun opdracht zo goed mogelijk uit te voeren: “in het Brussels Gewest waken over het behoorlijk bestuur en de grondrechten waarborgen.”
Meer weten?
- Het gezamenlijk decreet en ordonnantie van 16 mei 2019 m.b.t. de Brusselse Ombudsman.
- Het gezamenlijk decreet en ordonnantie van 27 april 2023, tot wijziging van GDO van 26 april en 16 mei 2019 m.b.t. de Brusselse Ombudsman en verschenen in het Belgisch Staatsblad van 6 juni 2023.
Een gecoördineerde versie zal binnenkort beschikbaar zijn.